سلام به مسیولیت پذیرترین آدمها
فرق است بین انسان و آدم.
حتما طاقتتون طاق شده و دلتنگی تمام وجودتون رو گرفته. فشار دیوارهای اتاق و فشار سقف خانه از هرسمت، ندیدن آسمان و گل و درخت اونم تو بهاراز سمتی دیگر و ندیدن عزیزانمون وحتی مردم عادی از سویی دیگر .
واقعا چه نعمتهایی بودند که ما روزمره داشتیم و الان آرزو شده اند.
دیدن پرستارهای ایثار گر و کادر درمانی بطور کل انگیزه میدهد که باز خانه ماندن را ترک نکنم.
برای سونوگرافی ماه 4بارداری مجبور به مراجعه به بیمارستان شدم. بعد از حدود دو ماه خارج شدن از خانه. چقدر همه چیز عجیب بود. مخصوصا برای من که درکی از جامعه ای قرنطينه نداشتم.
از ماشین که پیاده شدم نگهبانان بیمارستان با نگاه توبیخی به استقبال من آمدند. و فریاد اینکه چرا اومدی در صورتشان بود.
بعد وارد ورودی بیمارستان شدم. باز فردی دم در با لحنی تند گفت تب سنجی شدید؟
گفتم نه.
اشاره کرد برم تو چادری که دم در بیمارستان بود. گفتم من دوماهه از خانه خارج نشدم. باردارم این کار باعث انتقال میشه.
با تشر گفت باید برید چک بشید و بعذ برید داخل بیمارستان.
گفتم اگر ناقل باشند چی؟ من اگر مجبور نبودم نمی اومدم.
لحنش تندتر شد که باید برید.
تو چادر سه نفر با لباسهای سرتاسر پوشیده، با ماسک و دستکش نشسته بودند.
بعد به من گفتند دستکشتون و ماسکتون رو بردارید برید داخل بيمارستان. ??
خیلی بهم برخورد گفتم. من دوماهه از منزل خارج نشدم بخاطر بارداری. حالا بدون تجهیزات وارد بیمارستان مرکز بیماری بشم؟
اونها هم با تندی گفتند بدون اینها بایذ برید.
وارد بیمارستان شدم خبری نبود خلوت و عجیب.
بالاخره رسیدم به سونوگرافی و آزمایشگاه.
برخورد ها عجیبتر شد. گفتم برای چی اومدم.
پرستار گفت دفترچه ات رو بذار روی میز و برو عقب بیایست.
خیلی بهم برخورد و ناراحت شدم. خیلی بی ادبانه و با حالت سرد صحبت کرد.
تو سونوگرافی پرستار شروع کرد به نصحیت که چرا بیرون اومدی؟ نسخه دکترم رو نشون دادم گفتم. من به انتخاب دکتر بیمارستان تون اینجا هستم. وگرنه دوماهه از منزل خارج نشدم.
یکم پرستاره مهربان شد و دیگه کسی تو اون بخش بیاحترامی نکرد.
قسمت آزمایشگاه هم که وارد شدم گفتم که بعد از دو ماه اومدم بیرون. اونجا هم مهربان شدند. ?
متوجه شدم که چقدر فشار روانی روی کادر درمان هست که از دیدن مراجعه کننده بهم میریزند. و برخودشون بسیار سرد و نامحترم که فردی که قرنطینه خانگی رو رها کرده تنبیه بشه و دیگه خانه رو ترک نکنه.
هم برای فرد خطرناک هست و هم برای امکان مختلف.
ناقلین سالم چه کردند با جهان! ☹️?
سلامتی 14 روز بعد از انتقال ویروس طبیعیه و تو اون 14 روز فرد با حضور در جامعه و مهمانی و… چه بر سر انتقال بیماری می آورند و آورده اند.
حالا اونهایی که سفر هم رفتند چطور باهاشون برخورد شده؟ چطور بهشون برنخورده؟
من با دو ساعت خروج از خانه انواع و اقسام بی احترامی ها رو دیدم. چطور آدمها خودخواهی را قورت میدهند که اینطور سرسخت و سفت میشوند؟
بعد که خانه برگشتم از شدت ناراحتی برخورد بیمارستان نیاز به ریکاوری خودم داشتم و باکمی فکر کردن خودم رو آروم کردم که چرا برخورد جایی مهم تو دنیا این شکلی بود؟
شاید بیخیالی زیادی عده ایی که نقل و انتقال ویروس رو انجام دادند.
شاید فشار و استرس کاری در محیطی آلوده.
شاید تنهایی و ندیدن خانواده هاشون
و شایدهای زیادی اومد تو ذهنم و آروم شدم.
دنیای عجیبی شده و واقعا مردم طی صرف چه زمانی به حالت عادی و روزمرگی دچار خواهند شد؟
باتوجه به فراموش کاری انسان. دیری نپاید.
خدایا چقدر موثر بودن سخت شده. حتی خانواده هم همراهت نمیشن.
و مدام درخواست دید و بازدید دارند. و مدام اعلام سلامتی میکنند. درحالی که صحبت از نقل و انتقال است. صحبت از ناقل سلامت است.
فشار عجیبی روی اقلیت، مراعات کننده شرایط هست.
خدایا نعمت ها را به ما برگردان. خطاهای ما را ببخش. ?❤️
دلتنگ نشانه ها و آیه های آفریده ات هستیم.
دلتنگ حضور و مهمانی و خرید و راه رفتن ساده زیر آسمانت هستیم.
یا کریم العفو
8-شیوه توجه بخشی:
گاهی مواقع انجام برخی منکرات و ترک معروفات به خاطر عدم توجه فرد و بی اطلاعی وی می باشد و آمر و ناهی می تواند با یک یادآوری و تذکر او را آگاه و متنبه سازد. مثلا فردی که اهل نماز است اما از اینکه اذان گفته شده یا نمازش در حال قضا شدن است، بی اطلاع می باشد و مشغول به کاریست، لذا صرف اطلاع دادن به وی کافیست تا به نماز خواندن بپردازد.
9-شیوه طنز و شوخی:
در این روش آمر یا ناهی با کنایه و متلکی پر معنی اما به شوخی، فرد را متوجه اشتباهش می کند. مثلا به فردی که خطایی کرده می گوید: “بچه مثبتامونو نگاه کن…” یا مثلا به فردی که تارک نماز است بگوید: “شما قرصش را می خورید یا شربتش را؟!” البته باید سعی کند با این شوخی حرمت فرد و یا حرمت اعمال را از بین نبرد.
10-شیوه امیددادن:
گاهی فرد خطاکار خود را غرق در خطا دیده و گمان می کند که دیگر راه برگشتی ندارد و سرنوشت او چنین رقم خورده است و با نا امیدی از اصلاح و بهبود یافتن وضع خود، به تکرار خطا می پردازد.
لذا آمر یا ناهی بایستی در این مورد ابتدا او را امیدوار ساخته و سپس تشویق به ترک خطا و جبران گذشته بنماید. مثل کسی که تا کنون نماز نخوانده و می گوید خدا هر چه بخواهد راجع به گذشته با من بکند، برای آینده هم می کند.
11-شیوه ادبی:
در این روش آمر یا ناهی با استفاده از آثار ادبی مثل یک بیت شعر یا ضرب المثل و یا بیان یک داستان یا خاطره و … فرد خاطی را متنبه می سازد و او را نسبت به پیامدهای فعل خود هوشیار می کند. مثلا به فردی که به پشتوانه زیبایی خود به دنبال معصیت می رود و از مرگ غافل است، بگوید:
چندین جوان مه جبین با چهره های نازنین/
خوابیده اند زیر زمین رفتند ما هم می رویم
12-شیوه جمعیت قالب:
در این روش آمر یا ناهی برای برطرف نمودن منکر یا ترویج معروف بایستی سعی نمایند زمینه حضور افراد پایبند به ارزشها که در زمینه مورد نظر از لحاظ ظاهر چشمگیر می باشند را در محیط خود افزایش دهد تا افرادی که دچار خطا می باشند تعدادشان اقل و در بین اکثریت محو شوند و سعی کنند خود را با اکثریت همراه نمایند و چنین تصور نشود که آن خطا مقبولیت اجتماعی پیدا کرده است.
منبع:کانال تخصصی مرکز واجب فراموش شده
1- شیوه ای اشاره ایی:
در این روش آمر یا ناهی بدون تکلم با فرد خاطی و تنها با رفتار خود به تغییر فضای حاکم و اصلاح طرف مقابل می پردازد.
مثلا فردی که عمل خلافی انجام داده یا حرف غیر مشروعی بیان کرده را:
با گوشه چشم نگاه میکند
یا سر تکان می دهد
یا بلند بلند سرفه می کند
یا صلوات می فرستد …
2-شیوه نامه یا پیام:
در این روش آمر یا ناهی جهت حفظ حرمت یا جلوگیری از نزاع لفظی و … تذکر خود را به صورت نامه یا پیام برای فرد خاطی ارسال می نماید. باید توجه داشت نوع خطاب آن بستگی به موضوع خطا و نسبت طرفین و … متفاوت می باشد. مثلا می تواند دارای محتوای نصیحت گونه، عاطفی، آمرانه و تهدید آمیز، استفهامی و … باشد.
3-شیوه تعظیم شعائر:
در بسیاری از مواقع با رونق جلسات دینی و مذهبی مثل نماز جماعت، جلسات روضه، عزاداری، مناجات و توسل، میل به معروفات و خوبی ها و اراده بر ترک منکرات افزایش می یابد. لذا برای حل برخی انحرافات، حتی در مراکز اقتصادی و اداری، آمر یا ناهی می تواند چنین مراسمی برگزار کند.
4- شیوه آسان سازی:
برخی از افرادی که “معروفی” را ترک می نمایند تصور می کنند که انجام آن بسیار سخت است و تنها عده ای خاص قادر به انجام آن هستند، یا فردی که “منکری” را انجام می دهد فکر می کند ترک آن بسیار دشوار است. لذا آمر یا ناهی برای اصلاح اوبایستی تصور ذهنی وی را از بین ببرد و مسئله را بسیار آسان جلوه دهد.
5-شیوه مجازی:
در این روش آمر یا ناهی در مقابل “فرد خاطی"، دوست یا همراه خود را به عنوان فرد خاطی مجازی مخاطب قرار داده و شروع به بحث و نصیحت او می کند به گونه ای که فرد خاطی بتواند سخنان آنها را بشنود و در مورد آن قضاوت کند و از آثار و برکات آن بهره مند شود. مثل اینکه فردی دوست خودش را در مقابل فردی که نماز نمی خواند مورد خطاب قرار دهد و او را نصیحت کند.
6-شیوه نمادین:
در این روش آمر یا ناهی با استفاده از نمادها و علائم معین شده و معنی دار به تغییر فضا و تنبیه و آگاهسازی افراد خاطی می پردازد. مثلا در جمعی که مشغول به بازی بوده یا در مهمانی دور هم نشسته و از نماز غافل می باشند، بایستد و اذن بگوید یا اینکه سجاده پهن نماید و مهرها را در مقابل دید ایشان قرار دهد.
7-شیوه هویت دهی:
برخی افراد که دست به اعمال نا مطلوب زده و خطا کار می باشند، به این خاطر است که درون خود احساس هویت نکرده و با انجام اعمال مختلف در صدد کسب هویت و بعضا ابراز آن به دیگران می باشند. لذا آمر و ناهی می تواند از راههای مختلف برای او یک هویت مطلوبی را مجسم نماید و او را در جهت اثبات آن هویت سوق دهد.
منبع:کانال مرکزتخصصی واجب فراموش شده
دلیل 11
محدود دانستن حوزه امر به معروف و نهی از منکر
بعضی از ما فکر می کنیم که امر به معروف و نهی از .منکر فقط مختص موضوع حجاب است حال آنکه امر به معروف و نهی از منکر در تمام جنبه های زندگانی اعم از سیاسی، اعتقادی، اقتصادی، اداری و … از جمله مسائل اخلاقی باید جاری و ساری باشد.
اتفاقاً امر به معروف و نهی از منکر در عرصه های سیاسی بسیار مهم تر مسائل اجتماعی است. مخالف نظام جمهوری اسلامی آلوده به منکری است به مراتب خطر ناک تر از بی حجابی است.
امر و نهی در حوزه اعتقادی در مقابله با اعتقادات غلط مانند وهابیت، بهاییت، عرفان های کاذب و … از مسائل اخلاقی خیلی مهمتر است
«ان الله لایغفر من یشرک و یغفر مادون ذالک لمن یشاء»
در بسیاری از موارد ریشه مفاسد اخلاقی، مفاسد اقتصادی است و مال حرام است، که افراد را به طرف فساد می کشاند. بنا براین امر به معروف و نهی از منکر را در هیچ عرصه ای نمی شود تعطیل گذاشت و در همه عرصه های سیاسی، اقتصادی، اداری، اخلاقی و … باید از منکرات آن حوزه نهی کنیم و به معروفات آن امر نماییم.
محدود دانستن حوزه امر به معروف و نهی از منکر
امام خمینی(ره): ما امر به معروف و نهی از منکر را در دایره کوچکی قرار داده، و به مواردی که ضررش برای خود افرادی است که مرتکب می شوند، یا ترک می کنند، محصور ساخته ایم. در اذهان ما فرو رفته که «منکرات» فقط همین هایی است که هر روز می بنیم یا می شنویم. مثلاً اگر در اتوبوس نشسته ایم، موسیقی گرفتند، یا فلان قهوه خانه کار خلافی را مرتکب شد، یا در وسط بازار کسی روزه خورد، منکرات می باشند، و باید از آن نهی کرد. ولی به آن منکرات بزرگ توجهی نداریم. آن مردمی را که دارند حیثیت اسلام را می برند، حقوق ضعفا را پایمال می کنند و … باید نهی از منکر کرد. اگر اعتراض دسته جمعی به ظلمه که خلافی را مرتکب می شوند، یا جنایتی می کنند، بشود اگر چند هزار تلگراف از همه بلاد اسلامی به آنها بشود که این کار خلاف را انجام ندهید، یقیناً دست برمی دارند. وقتی که برخلاف حیثیت اسلام و مصالح مردم کاری انجام دادند، نطقی ایراد کردند، اگر از سراسر کشور، از تمام قرا و قصبات، از آنان استنکار شود، زود عقب نشینی می کنند. (مجموعه آثار شهید مطهری، ج17، ص281).
امام خامنه ای: اگر ما امر به معروف را در یک داریره محدود، آن هم به وسیله افراد معلومی، زندانی کنیم، دشمن هم در تبلیغات خودش بنا می کند به سمپاشی کردن، که در ایران بناست از این به بعد، نسبت به زن های بد حجاب، اینطور عمل شود. این واجب به این عظمت را، که قوام همه چیز به آن است، بیاورند در دایره محدود، در دایره خیابان های تهران؛ آن هم نسبت به چند نفر زنی که وضع حجابشان مثلاً درست نیست. این است معنای امر به معروف؟! این است معنای حضور نیروهای مؤمن در صحنه های گوناگون جامعه؟! قضیه بالاتر از این حرف هاست.(بیانات در دیدار جمعی از روحانیون، 71/5/7)
شهید مطهری: و چون فکر امر به معروف و نهی از منکر در میان مردم محدود شده و مردم از جنبه امر به معروف و نهی از منکر توجهی به اصلاحات امور زندگی اجتماعی خود ندارند، نتیجه این شده که اگر احیاناً شهرداردی مثلاً یک قدم اصلاحی درمورد ارزاق و خواربار بخواهد بردارد و یا یک قدم در مورد نظافت شهر بخواهد بردارد، بخواهند جلوی گرانفروشی را بگیرند و یا اینکه بخواهند مقررات خوبی برای عبور و مرور اتومبیل ها معین کنند، مردم احساس نمی کنند که پای ک امر مذهبی در میان است. زیرا حس نمی کنند که این هم از جنبه دینی یک وظیفه است؛ و حال آنکه به قول صاحب جواهر: به هر وسیله و هر طریق هست باید کاری کرد که معروف تقویت و منکر ریشه کن شود. علت اینکه مردم فعلاً در این کارها کوتاهی می کنند، این است که این امور را از دایره معروف و منکر خارج کرده اند. (مجموعه آثار استاد مطهری، ج20، ص198)
دلیل 12
شکسته نفسی
ما خودمان گنهکاریم؛ ما را چه کار که به دیگران امر به معروف و نهی از منکر کنیم.
از نظر تکلیف شرعی امر به معروف و نهی از منکر بر هر فردی واجب است و از کسی که خودش هم عامل به معروف و پرهیز کننده از منکر نیست، این تکلیف ساقط نمی شود.
امام خمینی(ره): شرایط وجوب امر به معروف و نهی از منکر:
امر و نهی کننده شرط نیست عادل باشد و یا به آنچه امر می کند خود عمل کند و آنچه را نهی می نماید، ترک کند و اگر خودش تارک واجب باشد، بر او واجب است که با اجتماع شرایط (دیگری را) به همان واجب امر نماید، کما اینکه واجب است به آن عمل نماید. (تحریر الوسیله، مسئله 20).
البته کسی که خود مرتکب منکر یا تارک معروف است اگر جلوی چشم کسی این کارها را انجام دهد ممکن است امر و نهی اش بی تأثیر باشد و از این لحاظ بر او واجب نباشد چرا که تأثیری ندارد. ولی اگر اینطور نباشد قطعاً باید به واجب خود عمل کند و حق ندارد امر و نهی را به بهانه اینکه خودش گنهکار است ترک کند. بنا براین هرچند بهتر آن است آمر به معروف و ناهی از منکر عامل باشد اما گنهکار بودن فرد او را از عمل به این تکلیف الهی آزاد نمی کند
دلیل 13
وسواس و شائبه ریا
یکی از وسوسه های شیطان برای ممانعت از افعال خیر مؤمنان ایجاد شائبه ریا است.
آیا می توان امر به معروف و نهی از منکر را به بهانه خطر ریا ترک کرد؟
پاسخ این سؤال را در توضیح المسائل امام خمینی(ره) می توان یافت. مسئله 2790:
در امر به معروف و نهی از منکر قصد قربت معتبر نیست بلکه مقصود اقامه واجب و جلوگیری از حرام است..
در امر نهی کردن قصد قربت و اخلاص معتبر نیست بلکه اینها دو واجب توصلی می باشند برای ریشه کن کردن فساد و بر پا داشتن واجبات البته اگر قصد قربت داشته باشد در مقابل امر به معروف و نهی از منکر مأجور می باشد(تحریر الوسیله، مسأله 13)
حتی در واجباتی مثل نماز و روزه ماه مبارک رمضان که باید قربه الی الله باشد نمی توانیم واجب الهی را به بهانه اینکه ممکن است ریا شود ترک کنیم. چه رسد به امر به معروف و نهی از منکر که شرعاً نیت ندارد.
دلیل 14
به گردن دیگران می اندازیم
امر به معروف و نهی از منکر شرعاً واجب کفایی است یعنی اگر کسی نسبت به آن قیام کند، از گردن دیگران ساقط است اما در اینجا نکاتی هست:
1- وقتی گفته شده واجب کفایی است پس اولین مکلفی که با آن مواجه می شود باید اقدام کند نمی تواند به عهده دیگری بگذارد، اگر کسی که اولین نفر است انجام نداد، دیگری که مواجه می شود باید جبران کند.
2- در جاهایی که فرد اولی امر یا نهی کرده است ولی تأثیری نگذاشته، بر دیگری که مواجه می شود هم در صورت وجود شرایط واجب است امر و نهی نماید و اگر جمع شدن عده ای هم لازم باشد، که دسته جمعی امر و نهی کنند تا اثر کند، این اجتماع هم واجب است
دلیل 15
بهانه های شرعی می آوریم
از شرایط امر به معروف و نهی از منکر احتمال تأثیر است؛ بعضی از ما به دلیل آنکه امر یا نهی تأثیر ندارد این وظیفه را ترک می کنیم.
حال آنکه شرط تأثیر لازم نیست قطعی و صد در صدی هم باشد. بلکه صرفاً اگر احتمال تأثیر ولو احتمال ضعیف داده شود باید امر و نهی انجام شود.
امام خمینی(ره): با گمان به عدم تأثیر ولو اینکه ظن قوی باشد وجوب (امر و نهی) ساقط نمی شود. (تحریر الوسیله)
اگر بداند یا احتمال بدهد که امر و نهی او در صورت تکرار شدن تأثیر میگذارد، تکرار کردن آن واجب است. (تحریر الوسیله)
اگر شخصی مرتکب دو حرام شود یا دو واجب را ترک کند و بداند که امر کردن نسبت به هر دو با هم مؤثر نیست ولی نسبت به یکی از آنها عیناً احتمال تأثیر را می دهد، نسبت به همان واجب است. (تحریر الوسیله)
اگر بداند که انکارش نسبت به مطلبی در حال حاضر بی تأثیر است و لکن می داند یا احتمال می دهد که (همین) امر فعلی نسبت به آینده اثردارد (امر کردن) واجب است. (تحریر الوسیله)
اگر بداند یا احتمال دهد که نهی کردن در کم کردن معصیت مؤثر است نه در ریشه کن کردن آن، واجب است. (تحریر الوسیله)
در بعضی موارد اساساً احتمال تأثیر نافذ نیست و حتی اگر احتمال تأثیر داده نشود امر و نهی واجب نیست. مثل آنکه بدعتی در اسلام واقع شود یا سکوت مسلمانان موجب جری شدن ستمکاران در بقیه محرمات و بدعت های جدید شود یا در جاییکه سکوت علمای دین باعث سوء ظن به ایشان شود؛ بر آنان واجب است نهی از منکر ولو اینکه در رفع ظلم اثر نکند (تحریر الوسیله)
دلیل 8
خجالت
خجالت از خود کم بینی، احساس حقارت و عدم اعتماد به نفس سرچشمه می گیرد.
مؤمن آن کسی است که خدای تبارک توصیف می فرماید: «ولا تهنوا و لاتحزنوا و انتم الاعلون ان کنتم مؤمنین»«ولایخافون فی الله لومه لائم» در راه خدا از سرزنش سرزنش کنندگان نمی ترسند.
قال رسول الله: «الحیاءُ حیاءآن حیاء عقلٍ و حیاء حُمق، فحیاء العقل هو العلم و حیاء الحمق هوالجهل» حیاء دوگونه است حیاء عقل و حیاء حماقت؛ حیاء عقل علم است و حیاء حماقت جهالت است (اصول کافی ج 2 ص 106). با تلقین، اعتماد به نفس، تمرین در اظهار نظر و غلبه بر ترس از ریختن آبرو و نترسیدن از عیب جویی دیگران باید بر خجالت غلبه کرد.
قال رسول الله: «لا تعمل شیئاً من الخیر ریاءً و لا تدعهُ حیاءً» هیچ کار درستی را برای خودنمایی انجام نده و از سر خجالت آنرا رها نکن(تحف العقول، ص47).
با تکرار آیه مبارکه «رب اشرح لی صدری و یسرلی امری واحلل عقده من لسانی یفقهوا قولی» (طه 25-28) باید بر خجالت غلبه کرد و تکلیف شرعی را به انجام رسانید.
گاهی ممکن است بلند مرتبگی با خصوصیت ویژه شخصی که باید امر و نهی شود ما را تحت تأثیر قرار دهد در اینجا ممکن است با طرز دیگری مثل دادن یادداشت بدون مواجهه حضوری امر یا نهی را انجام دهیم.
خجالت و شرم حجتی برای عدم اجرای فرمان خداوند نیست
دلیل 9
افراط در مهربانی
افراط در هر امری مذموم است، از جمله افراط در مهربانی. گاهی در مقابل خطا کار به خاطر انجام محبتی که به او داریم، سکوت می کنیم. این دوستی نیست دشمنی است.
امام رضا(ع) می فرمایند: «احب اخوانی الیَّ من اهدنی الی عیوبی» دوست داشتنی ترین برادران نزد من کسی است که عیب مرا به من هدیه کند.
قرآن صریحاً رأفت و رحمت را در اجرای حدود الهی را نهی کرده است: «الزانیه و الزانی فاجلدوا کل واحدٍ منهما مأته جلده و لا تأخذکم بهما رأفه فی دین الله»
زن و مرد زناکار را هرکدام یکصد ضربه شلاق بزنید و مهربانی در دین خدا شما را از اجرای حد روی آنان باز ندارد.
دلیل 10
چون با بهانه و عذر آوردن وجدان خود را آسوده می کنیم .
بهانه جویی های رایج برای طفره رفتن از انجام وظیفه و واجب امر به معروف و نهی از منکر:
- باید از بالا اصلاح شود .
- صدا و سیما خودش منشاء مفاسد است باید اصلاح شود .
- دولت باید از خودش شروع کند.
- آموزش و پرورش باید از مدارس شروع کند.
- چرا وزارت بازرگانی جلوی لباسهای مفسده انگیز را نمی گیرد؟
و …
آیا این بهانه ها درست است ؟
اولاً امر به معروف و نهی از منکر در شرایط حاکمیت طاغوت هم واجب است چه رسد به زمانی که بعضی دستگاهها نارسانی داشته باشند .
ثانیاً دستگاههای فرهنگی هر قدر کار کنند باز هم جا دارد که انتقاد کنیم کارهای خیلی بیشتری را از آنها طلب کنیم با این حساب هیچوقت نوبت انجام وظیفه نمی رسد .
ثالثاً امام خمینی (ره) می فرمایند اگر می خواهید کارها اصلاح شود هر کس هر جا هست کار خودش را خوب انجام دهد.
رابعاً آیا واقعاً این دستگاه ها را که به نظر ما کوتاهی می کنند امر و نهی کرده ایم ؟ یا فقط دنبال بهانه ایم. چند نفر از ما تلفن های صدا و سیما و آموزش و پرورش و سایر وزارتخانه ها را در حافظه تلفنی خودمان داریم و کوتاهی آنها را نهی از منکر و امربه معروف می کنیم؟
اگر مشکل وجود منکرات را در کوتاهی این دستگاه ها می بینیم باید مطالباتمان را از دستگاه ها و امر و نهی آنها مستمر و مصرانه باشد، از نمایندگان در مجلس را بخواهیم قوانین الزام آور برای این نهادها بنویسند و از مجریان هم هر روز بخواهیم اصلاح کنند. بنابراین با این بهانه ها نمی توان این واجب الهی را تعطیل کرد.
امام باقر (ع): یکون فی آخرالزمان قوم لایوجبون امراً بالمعروف و لا نهیاً الا آمنو الضرر یطلبون لانفسهم الحرص و المعاذیر (کلینی بی تا 5/55)
در آخر الزمان گروهی از مردم هستند که امر بمعروف و نهی از منکر را واجب نمی دانند مگر آنکه خودی به آنها نرسد.
منبع:کانال مرکز تخصصی وااجب فراموش شده
بسم الله الرحمن الرحیم
چرا امر به معروف و نهی از منکر نمی کنیم؟!
دلیل اول
–چون اهمیت آنرا نمی دانیم .
کدام عضو مهمتر است ؟
دست ؟ پا ؟ گوش یا چشم ؟
یا شبکه عصبی ؟
این مشخص است که اگر شبکه عصبی دستور دهنده به انجام نیازهای ضروری و نهی کننده از کارهای خطرناک نباشد، همه اعضاء مختل می شوند
اهمیت امر به معروف و نهی از منکر
احادیث فراوانی در خصوص اهمیت امر به معروف و نهی از منکر وجود دارد اما همین یک حدیث برای بیان اهمیت این تکلیف الهی به تنهایی کفایت می کند .
قال امیر المومنین علی (ع) :
وَمَا أَعْمَالُ الْبِرِّ كُلُّهَا وَالْجِهَادُ فِي سَبِيلِ اللَّهِ، عِنْدَ الْأَمْرِ بِالْمَعْرُوفِ وَالنَّهْيِ عَنِ الْمُنْكَرِ، إِلَّا كَنَفْثَةٍ فِي بَحْرٍ لُجِّيٍّ (نهج البلاغه /حکمت 374)
تمام کارهای خیر و حتی جهاد در راه خدا نسبت به امر بمعروف و نهی از منکر مانند رطوبت دهان است نسبت به آب اقیانوس پایان ناپذیر
دلیل دوم
چون به واجب بودن امر به معروف و نهی از منکر و حرام بودن ترک این وظیفه توجه نداریم .
فروع دین ما و اهم واجبات الهی 10 تاست نه 6 تا .
1 –نماز 2-روزه 3–خمس 4–زکات 5–جهاد 6 -حج 7-امر به معروف 8- نهی از منکر 9- تولی 10- تبری
–امر به معروف و نهی از منکر مثل نماز واجبست و ترک آن مثل ترک نماز و روزه است.
انجام ندادن امر بمعروف و نهی از منکر گناه است،
همانطور که تارک نماز گناهکار است، ترک کننده امر به معروف و نهی از منکر گناهکار
و مستحق عذاب الهی
–«و الموُمنون و الموُمنات بعضهم اولیاء بعض یأمرون بالمعروف و ینهون عن المنکر»
–فلذا امر به معروف و نهی از منکر علاوه بر وجوب شرعی، وجوب قانونی هم دارد و عمل نکردن به آن خلاف قانون هم هست.
دلیل سوم
چون نتایج خطرناک و ویرانگر ترک امر به معروف و نهی از منکر را نمی دانیم .
بعضی از آثار ترک امر به معروف و نهی از منکر عبارتند از :
1- آماده شدن برای جنگ با خداوند: پیامبر اکرم (ص) وقتی امت من امر به معروف و نهی از منکر را به یکدیگر بسپارند باید آماده جنگی با خداوند می باشند (وسائل ج 16 ص 118).
2- شریک بودن در گناه گناهکاران: عذاب الهی اصحاب سبت و کسانی که نهی از منکر نمی کردند (اعراف 163 الی 167). حدیث/ هرکس همسایه ای دارد اهل معصیت است و او را نهی نمی کند در گناه او شریک است . (مجموعه ورام ج 1/ص2).
3- مورد لعنت خدا قرارگرفتن و دور شدن از رحمت پروردگار: بر کسانی از فرزندان یعقوب که کافر شدند از زبان داوود و عیسی بن مریم لعنت فرستاده شد، بخاطر آنکه نافرمانی می کردند و از حدود تجاوز کردند و آنها هیچگاه از کارهای منکری که انجام می شد جلوگیری نمی کردند چقدر زشت بود رفتارآنان (مائده 78ـ79).
4- از بین رفتن برکت زندگی: پیامبر اعظم (ص) تا زمانیکه انسان امر به معروف و نهی از منکر کند و در کار نیک به یاری یکدیگر برخیرند، سلامتند و چون چنین نکنند برکات از ایشان گرفته می شود.
5- حاکم شدن اشرارو عدم استجابت دعا: امام رضا (ع): امر به معروف و نهی از منکر کنید گرنه خدا بدان شما را بر نیکان غالب می کند و چون چنین شود هر چه نیکان دعا کنند مستجاب نخواهد شد (وسائل ج 16 ص 118)
6- هلاکت ملت و نابودی نژاد: امام علی (ع) آنان که قبل از شما بودند بخاطر این هلاک شدند که مرتکب گناهان می شدند و علمای ربانی و دانشمندان نیکو اثر آنان را از این کارها نهی نمی کردند (وسائل ج 16 ص 120). نژاد اروپایی با رشد منفی جمعیت در حال انقراض است.
7- مورد لعنت معصوم واقع شدن و دور شدن از شفاعت اهل بیت: می باید بزرگسالان شما به نادانان و ریاست طلبان توجه کرده و آنها را نهی از منکر کنند و گرنه لعنت من به تمام شما می رسد (کافی ج 8 ص 158)
8- مرگ جامعه: امام علی(ع) «مَن تَرَکَ اِنکارَ المُنکَرِ بِقَلبِه و يَدِهِ وَ لِسانِهِ فَهوَ ميّتٌ بَينَ الاَحياء» کسی که انکار منکر را با قلب و دست و زبانش ترک کند مرده ای ميان زندگان است. (تهذيب/ ج 6/ ص181)
دلیل چهارم
تـرس
از خطر جانی می ترسیم ، از خطر مالی می ترسیم ، از خطر آبرویی می ترسیم .
آیا این ترس ها بجاست ؟ آیا امر به معروف و نهی از منکر موجب ضرر مالی و جانی می شود؟
اولاً پاسخ این سؤالها را یکجا امیر المومنین (ع) می دهند:
«وَإِنَّ الْأَمْرَ بِالْمَعْرُوفِ وَالنَّهْيَ عَنِ الْمُنْكَرِ لَايُقَرِّبَانِ مِنْ أَجَلٍ، وَلَايَنْقُصَانِ مِنْ رِزْقٍ» امر به معروف و نهی از منکر نه مرگی را نزدیک و نه روزی کسی را کاهش می دهد (نهج البلاغه /حکمت 374)
ثانیاً ممکن است تصور کنیم بعضی افرادی که حین امر بمعروف و نهی از منکر مضروب یا شهید می شوند پس چیست؟
ثالثاً سالانه در کشور حدود بیست هزار نفر در تصادف رانندکی کشته می شوند آیا مردم از ترس مرگ از سوار شدن خودرو پرهیز می کنند ؟
از هر چند میلیون امر به معروف و نهی از منکر یکی ممکن است منجر به چنین حادثه ای شود.
چه کسی می گوید که آنها اگر امر به معروف و نهی از منکر نمی کردند دچار صدمه نمی شدند.
اینما تکونوا یدرککم الموت و لو کنتم فی بروج مشیده(نساء 78)
رابعاً فریضه امر به معروف و نهی از منکر بقدری مهم است که خدا رضایت می دهد محبوب ترین بنده ه اش یعنی سیدالشهداء (ع) در راه آن به شهادت برسد و خاندان معظم اهل بیت به اسارت در آیند و هتک حرمت شود، مگر جان ما از جان آن حضرت عزیزتر و حرمت ما از خاندان آن حضرت مهمتر است؟
قال الحسین (ع): «انّما خرجتُ لطلب الاصلاح فی امّةِ جدّی ، اُرید اَن آمر بالمعروف و أنهی عنی المنکر»
همانا قیام من برای اصلاح امّت جدم بود و هدف مهم من امر به معروف و نهی از منکر
دلیل 5
ضعف ایمان
پیامبر اعظم (ص) فرمودند : ان الله لیبغض المومن الضعیف الذی لا دین له. فقیل : و من المومن الضعیف الذی لا دین له ؟ قال الذی لا ینهی عن المنکر
خدا از مومن که دین ندارد نفرت دارد . گفته شد مومنی که دین ندارد کیست ؟ فرمودند : کسی که نهی از منکر نمی کند (حر عاملی بیتا 11 / 399)
دلیل 6
یأس و نومیدی
امید به اصلاح وضعیت نداریم، کثرت وجود بعضی منکرات این تصور را پیش می آورد که هیچ امیدی به اصلاح نیست و تذکر و امر به معروف و نهی از منکر بی فایده است و اثری ندارد.
آیا نومیدی حجتی برای ترک این وظایف الهی است؟
اولاً: کثرت بدی و بدان دلیلی بر غلبه آنان نیست. خدای متعال می فرماید: کم من فئه قلیله غلبت فئه کثیره بإذن الله والله مع الصابرین.
ثانیاً: کمی عدد و غربت حقیقت دلیلی بر عدم موفقیت نیست «ان تنصرالله ینصرکم و یثبت اقدامکم»(بقره 249)
ثالثاً: اگر چنین تصوری حجت بود اغلب انبیاء باید دست از تبلیغ و امر به معروف و نهی از منکر می کشیدند.
برابر اعلام قرآن کریم تبلیغ حضرت نوح (ع)950 سال طول کشیده ولی در نهایت می فرماید:«و ما أمن معه الا قلیل» با وجود این تبلیغ طولانی عده قلیلی به او ایمان آوردند(عنکبوت14) ولی او دست از تبلیغ برنداشت.
رابعاً: قران می فرماید«حتی اذ استیأس الرسل و ظنوا انهم قد کذبوا جائهم نصرنا»
آنگاه که انبیاء از ایمان آوردن مردم به مرز نومیدی رسیدند و مردم گمان کردند که آنها دروغگو هستند، یاری ما(خدا) آنان را دریافت.(یوسف110)
بنابراین کثرت منکرات وعادی شدن ترک معروفات دلیلی برمأیوس شدن وحجتی برای ترک امرونهی نیست
دلیل 7
نداشتن صبر و حوصله
اغلب ما صبر نداریم، حوصله نداریم در پاسخ کسی که توصیه به امر به معروف و نهی از منکر می کند؛ می گوییم: حوصله داری؟! ولش کن!
عدم تخصیص وقت به یک واجب بدون حجت شرعی مستوجب مجازات الهی است اگر در آن وقت مشغول واجب مهمتری هستیم، نزد خدا حجتی داریم. اما اگر برای کارهای غیر واجب یا کمتر ضروری به بهانه حوصله نداشتن و وقت نداشتن این فرائض را ترک کنیم مثل آن است که به خاطر کم حوصلگی نماز را ترک کنیم.
قال علی بن الحسین(ع): الصبر من الایمان بمنزله الرأس من الجسد. فإذا اقطع الرأس باء الجسد
امام زین العابدین (ع): نسبت پایداری با ایمان مثل سر است نسبت به بدن وقتی سر قطع شود جسد از بین می رود. (اصول کافی جلد 2 ص 89)
منبع : کانال تخصصی واجب فراموش شده
{یکی از صحنه هایی که درقران از قیامت ترسیم شده ،این است که بهشتیان بر جهنمیان اشراف دارند ،آنان را میبینند و با آنها گفتگو میکنند .گویا بهشت در مکان رفیعی قراردارد و جهنم در مکانی پست و از این جهت بهشتیان برآنها اشراف دارند .
بهشتیان به جهنمیان میگویند : ما بواسطه تعلیم و تربیت شما به بهشت آمدیم چه شد که شما به جهنم افتادید ؟
آنها با حسرت و ندامت جوابدادند: ما به آنچه گفتیم عمل نکردیم ،شما را به انجام کار نیک و شایسته دعوت کردیم ،ولی خود از آن کناره گرفتیم .(اعراف .42)
شما به انجام مستحابات دعوت کردیم ولی خود عمل نکردیم . شما را به دوری از گناه و غیبت راهنمایی کردیم ولی خود به غیبت و گناه آلوده گشتیم . }(اممنبع :ص74 .کتاب ره توشه /مصباح یزدی)
امروزه بخاطر وجود دنیای مجازی .باید حواسمون باشه که مطلبی که برای دیگران میفرستیم رو اول خودمون انجام بدیم . وگرنه دچار بزرگترین حسرت عالم در قیامت خواهیم شد . پس انسانهایی که مدام درحال کپی کردن مطالبی .اون مطلب برای شما ارسال شده . شما لایق اون پیام بودید .شایسته تمرینش هستید . کارشما کپی کردن صرف نیست . بلکه باید عامل باشید .
این روزها حواسم به بزرگترین حسرت عالم باشد . التماس دعا
امر به معروف و نهي از منكر از ديدگاه قرآن :
قرآن آيه 110 سوره آل عمران
شما بهترین امتی هستید که برای مردم پدیدار شده اید ،به معروف امر می کنید وازمنکر باز می دارید .
قرآن آيه 104 سوره آل عمران
باید از میان شما، گروهی باشند که به نیکی دعوت کنند و امر به معروف ونهی از منکر نماید .
قرآن آیه 71سوره توبه
مردان و زنان مومن ولی (دوست ویار )یکدیگرند : امر به معروف ونهی از منکر می کنند.
قرآن آیه 72سوره توبه
اهتمام به امر به معروف ونهی از منکر بهره مندی از رحمت الهی و برخورداری از نعم بهشتی را در پی خواهد داشت .
فرمایشات حضرت رسول اکرم ( ص) :
-سزاوار وشایسته نیست مژگان چشم مومنی که شاهد معصیت خداوند است به هم بخورد مگر آن که آن وضع نامطلوب راتغییر دهد .
- آمران به معروف، جانشيان خدا در زمين هستند.
-زمانی که امت من امر به معروف ونهی از منکر را به یکدیگر واگذارند و آن را ترک گویند باید بدانند به نبرد با خدا برخاسته اند و اورا در برابر خود قرار داده اند پس آماده نتایج هلاكت بار آن باشند .
رسول الله فرمودند: همانا خداوند دشمن دارد آن مؤمني را كه ضعيف و بي دين است،
عرض شد: مؤمن ضعيف و بي دين كيست؟
فرمود:كسي كه نهي از منكر و جلوگيري از كارهاي زشت نمي كند.
فرمايشات حضرت علي (ع):
- تمامي اعمال و كارها حتي جهاد در راه خدا در برابر امر به معروف و نهي از منكر مانند قطرهاي در مقابل يك درياي بزرگ و پهناور است.
- كسي كه با دست و زبان و دل از گناهان جلوگيري نمي كند در حقيقت او مرده اي است در ميان زندهها.
- امر به معروف و نهي از منكر دو صفت از صفات پسنديده خداوند سبحان است و اين دو مرگ كسي را نزديك نمي كنند و روزي را نمي كاهند.
- از تشويق همديگر به انجام كارهاي شايسته و بازداشتن از ارتكاب كار زشت خودداري نكنيد و بدانيد كه اگر اين كار را ترك گرديد بدكاران بر شما مسلط مي شوند وقتي آن مسلط شدند هر اندازه دعا كنيد دعاي شما قبول نمي شود.
- كسي كه حتي با قلبش به طرفداري از نيكي ها و مبارزه با منكرات بر نخیزد قلبش واژگون مي شود يعني توان تشخيص نيك و بد را از دست مي دهد.
فرمايشات حضرت امام باقر (ع):
- هر گاه مردم در برابر گناهي كه در جامعه رواج پيدا كرده سكوت كنند و در صدد رفع آن برنيايند خداوند به زودي همه ايشان را مشمول عذاب ميفرمايند.
- اي بدا به حال مردمي كه امر به معروف و نهي از منكر را جزء برنامه ديني خود قرار ندهند.
فرمايشات حضرت امام جعفرصادق (ع):
- كسي كه برادر خود را گرفتار عملي نامطلوب ببيند در حالي كه مي تواند او را از اين كار باز بدارد اگر سكوت كند درباره وي خيانت كرده است
فرمايشات حضرت امام خميني (ره):
- امر به معروف و نهي از منكر بر همه ملت واجب است.
- اين كشور بايد همه افرادش امر به معروف و نهي از منكر باشند و اعوجاج ها را خودشان رفع كنند.
- در امر به معروف و نهی از منکر لازم نیست صد درصدبه نتیجه برسیم حتی اگر یک درصد اثر داشت واجب است که امر به معروف ونهی از منکر کنیم
- سزاوار است که آمر به معروف وناهی از منکر در امر ونهیش همچون طبیبی مهربان و پدری دلسوز باشد که پیوسته مصلحت مرتکب منکر را در نظر بگیرد .
- باب امر به معروف ونهی از منکر از وجهه رحمت رحمیمیه است پس بر آمر به معروف وناهی از منکر لازم است که به قلب خود از رحمت رحمیمیه بچشاند ونظرش در امر ونهي خودنمایی ،خودفروشی وتحمیل امر ونهی نباشد.
- یادگیری شرایط امر به معروف ونهی از منکر ومواردوجوب وعدم وجوب آن واجب است تادر امر ونهی خود مرتکب منکر نشود.
- اگر اقامه معروف وجلوگیری از منکر موقوف براجتماعی از مکلفین باشد واجب است اجتماع کنند.
- اگر کلام از زبان شخص خاصی اثر دارد ونه دیگران امر به معروف ونهی از منکر نسبت به آن شخص واجب عینی است .
- اگر نهی ما از حجم گناه می کاهدولی گناه را ریشه کن نمی کند باز هم واجب است .
- اگر نهی از منکر موثراست تکرار واجب است .
- اگر امر ونهی دسته جمعی موثر است به صورت دست جمعی واجب است .
- اگر احتمال دهد امر یا نهی او در تاخیر وقوع منکر یا تسریع انجام معروف موثراست امرونهی واجب است.
- ما همه امروز وظیفه داریم ،امر به معروف ونهی از منکر برهمه مسلمین واجب است ،جلوگیری از منکرات برهمه مسلمین واجب است سفارش به حق که امر به معروف است ونهی از منکر است برهمه مسلمین واجب است .
- شما و ما موظفیم که در تمام اموری که مربوط به دستگاههای اجرایی است امر به معروف کنیم و اگر اشخاصی پیدا می شوند که خلاف می کنند معرفی کنیم به مقاماتی که برای جلوگیری مهیا هستند .
- امر به معروف ونهی از منکر این دو از والاترین وشریف ترین واجبات هستند وبه وسیله ی این دوواجب ،دیگر واجبات برپا می شود وجوب آن دو از ضروریات دین ،و منکر وجوب آن در صورت توجه به لوازم انکار خود وپذیرش آن کافر خواهد بود.
بسمه تعالی
احادیث امر به معروف
عن رسول الله صلى الله علیه و آله و سلّم :
مَن أمَرَ بِالمَعروفِ ونَهى عَنِ المُنکَرِ فهُوَ خَلیفَهُ اللّه فی الأرضِ ، وخَلیفَهُ رَسولِهِ .
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله و سلّم :
هر که امر به معروف و نهى از منکر کند ، او جانشین خدا و جانشین رسول او در زمین است !
مستدرک الوسائل : 12 / 179 / 13817 منتخب میزان الحکمة : 376
عن رسول الله صلى الله علیه و آله و سلّم :
إنَّ اللّهَ عز و جل لَیُبْغِضُ المُؤْمِنَ الضَّعیفَ الّذی لا دِینَ لَهُ ، فقیلَ لَهُ : وما المُؤْمِنُ الّذی لا دِینَ لَهُ ؟ قالَ : الّذی لا یَنهى عَنِ المُنکَرِ .
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله و سلّم :
خداوند عز و جل از مؤمن ضعیفى که دین ندارد نفرت دارد . عرض شد : مؤمنى که دین ندارد کیست ؟ فرمود : کسى که نهى از منکر نمىکند !
الکافی : 5 / 59 / 15 منتخب میزان الحکمة : 376
امیر المؤمنین علیٌّ علیهالسلام :
قِوامُ الشریعةِ الأمرُ بِالمَعروفِ ، والنَّهیُ عَنِ المُنکَرِ ، وإقامَهُ الحُدودِ .
امام على علیهالسلام :
پایندگى شریعت به امر به معروف و نهى از منکر و بر پاداشتن حدود (الهى) است !
غرر الحکم : 6817 منتخب میزان الحکمة : 376
امیر المؤمنین علیٌّ علیهالسلام :
وما أعمالُ البِرِّ کُلِّها والجِهادُفی سَبیلِ اللّه عِندَ الأمرِ بِالمَعروفِ والنَّهیِ عَنِ المُنکَرِ ، إلاّ کَنَفثَةٍ فی بَحرٍ لُجِّیٍّ .
امام على علیهالسلام :
همه کارهاى خوب و جهاد در راه خدا ، در مقایسه با امر به معروف و نهى از منکر چیزى
نیست ، مگر همچون آب دهانى که در دریایى ژرف انداخته شود!
نهج البلاغة : الحکمة 374 منتخب میزان الحکمة : 376
امیر المؤمنین علیٌّ علیهالسلام :
الأمرُ بِالمَعروفِ أفضَلُ أعمالِ الخَلقِ .
امام على علیهالسلام :
امر به معروف برترین کارهاى مردم است !
غرر الحکم : 1977 منتخب میزان الحکمة : 376
امیر المؤمنین علیٌّ علیهالسلام :
اعلَموا أنَّ الأمرَ بِالمَعروفِ والنَّهیَ عَنِ المُنکَرِ لَم یُقَرِّبا أجَلاً ، ولَم یَقطَعا رِزقا .
امام على علیهالسلام :
بدانید که امـر بـه مـعروف و نهى از منکر ، اجل کسى را نزدیک نکردهاند و روزى کسى را نبریدهاند !
الکافی : 5 / 57 / 6 منتخب میزان الحکمة : 376
الإمامُ الباقرُ علیهالسلام :
إنَّ الأمرَ بِالمَعروفِ والنَّهیَ عَنِ المُنکَرِ سَبیلُ الأنبیاءِ ، ومِنهاجُ الصُّلَحاءِ ، فریضَةٌ عَظیمَةٌ بِها تُقامُ الفَرائضُ ،
وتَأمَنُ المَذاهِبُ ، وتَحِلُّ المَکاسِبُ ، وتُرَدُّ المَظالِمُ ، وتَعمُرُ الأرضُ ، ویُنتَصَفُ مِنَ الأعداءِ ، ویَستَقیمُ الأمرُ.
امام باقر علیهالسلام :
امـر بـه معروف و نـهى از منکر راه پـیامبران است و شیوه نیکوکاران . فریضۀ بزرگى است که دیگر فرایض به
واسطۀ آن برپا مىشود و راهها امن مىگردد و درآمدها حلال مىشود و حقوق و اموالِ به زور گرفته شده به
صاحبانش بر مىگردد و زمین آبادان مىشود و از دشمنان انتقام گرفته مىشود و کارها سامان مىپذیرد !
الکافی : 5 / 56 / 1 منتخب میزان الحکمة : 376
رسولُ اللّه صلى الله علیه و آله و سلّم :
لَتَأمُرُنَّ بِالمَعروفِ ولَتَنهُنَّ عَنِ المُنکَرِ ، أو لَیَعُمَّنَّکُم عَذابُ اللّه .
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله و سلّم :
یا امر به معروف و نهى از منکر مىکنید ، یا عذاب خدا همه شما را فرا مىگیرد !
وسائل الشیعه : 11 / 407 / 12 منتخب میزان الحکمة : 376
امیر المؤمنین علیٌّ علیهالسلام :
مِن وَصِیَّتِهِ لِلحَسَنَینِ علیهماالسلام بعدَ أن ضَرَبَهُ ابنُ مُلجَمٍ: لا تَترُکوا الأمرَ بِالمَعروفِ
والنَّهیَ عَنِ المُنکَرِ فَیُوَلّى عَلَیکُم شِرارُکُم ثُمَّ تَدعونَ فلا یُستَجابُ لَکُم .
امام على علیهالسلام :
سـفارش آن حضرت به حسنین علیهما السلام پس از ضربت خوردن توسط ابنملجم :
امر به معروف و نهى ازمنکر را رها مکنید ، که در این صورت اشرار شما زمام
امورتان را به دست مىگیرند و آن گاه هر چه دعا کنید ، مستجاب نخواهد شد !
نهج البلاغة : الکتاب 47 منتخب میزان الحکمة : 376
امیر المؤمنین علیٌّ علیهالسلام :
مَنتَرَکَ إنکارَ المُنکَرِ بقَلبهِ ویَدِهِ ولِسانِهِ فهُوَ مَیِّتٌ بَینَ الأحیاءِ .
امام على علیهالسلام :
کسى که در برابر منکر با دل و دست و زبان خویش اعتراض نکند ، او مردهاى است در میان زندگان !
التهذیب : 6 / 181 / 374 منتخب میزان الحکمة : 376
رسولُ اللّه صلى الله علیه و آله و سلّم :
مَن أمَرَ بِمَعروفٍ فلیَکُنْ أمرُهُ ذلکَ بِمَعروفٍ .
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله و سلّم :
کسى که امر بــه معروف مىکند ، باید این کار را با شیوه خوبى انجام دهد !
کنز العمّال : 5523 منتخب میزان الحکمة : 376
رسولُ اللّه صلى الله علیه و آله و سلّم :
لَمّا قیلَ لَهُ : لا نَأمُرُ ولا نَنهى إلاّ بِما عَمِلنا بهِ أو انتَهَینا عَنهُ کُلِّهِ: لا ، بَل مُروا بِالمَعروفِ و
إن لَم تَعمَلوا بهِ کُلِّهِ ، وانهَوا عَنِ المُنکَرِ وإن لَم تَنتَهوا عَنهُ کُلِّهِ .
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله و سلّم :
در پاسخ به این سخن که گفته شد : ما تنها به چیزهایى امر و نهى مىکنیم که خودمان به طور کامل آنها را رعایت کنیم- : نه ، بلکه
به خوبیها فرمان دهید هر چند خودتان به همه آنها عمل نکنید و از زشتیها باز دارید ، گرچه خود از همه آنها خوددارى نورزید !
تنبیه الخواطر : 2 / 213 منتخب میزان الحکمة : 376
امیر المؤمنین علیٌّ علیهالسلام :
إنّی لأَرفَعُ نَفسی أن أنهى النّاسَ عَمّا لَستُ أنتَهی عَنهُ ، أو آمُرَهُم بِما لا أسبِقُهُم إلَیهِ بعَمَلی .
امام على علیهالسلام :
من شأن خود را بالاتر از آن مىدانم که آنچه را خودم ترک نمىکنم ، مردم را
از آنها باز دارم ، یا به کارى فرمانشان دهم که خود جلوتر به آن عمل نکنم !
غرر الحکم : 3780 منتخب میزان الحکمة : 376
امیر المؤمنین علیٌّ علیهالسلام :
لَعَنَ اللّهُ الآمِرینَ بِالمَعروفِالتّارِکینَ لَهُ ، والنّاهینَ عَنِ المُنکَرِ العامِلینَ بهِ.
امام على علیهالسلام :
نفرین خدا بر کسانى که به خوبى فرمان مىدهند و خود آن را فرو
مىگذارند و بر کسانى که از زشتى باز مى دارند و خود مرتکب آن مىشوند!
نهج البلاغة : الخطبة 129 منتخب میزان الحکمة : 376
امیر المؤمنین علیٌّ علیهالسلام :
وانهَوا عَنِ المُنکَرِ وتَناهَوا عَنهُ ؛ فإنَّما اُمِرتُم بِالنَّهیِ بَعدَ التّناهی .
امام على علیهالسلام :
نـهى از مـنکر کنید و خود از آن باز ایستید ؛ زیرا دستور دارید که ابتدا خود از کار زشت باز ایستید و سپس دیگران را نهى کنید !
نهج البلاغة : 105 منتخب میزان الحکمة : 376
امیرالمومنین علی علیه السلام:
لَعَنَ اللّهُ الآمِرینَ بِالمَعروفِالتّارِکینَ لَهُ ، والنّاهینَ عَنِ المُنکَرِ العامِلینَ بهِ .
امام على علیهالسلام :
نفرین خدا بر کسانى که به خوبى فرمان مىدهند و خود آن را فرو مىگذارند و بر کسانى که از زشتى باز مى دارند و خود مرتکب آن مىشوند !
نهج البلاغة : الخطبة 129 منتخب میزان الحکمة : 376
الإمامُ الصّادقُ علیهالسلام :
إنَّما یَأمُرُ بِالمَعروفِ ویَنهى عَنِ المُنکَرِ مَن کانَت فیهِ ثَلاثُ خِصالٍ : عامِلٌ بِما یَأمُرُ بهِ و
تارِکٌ لِما یَنهى عَنهُ ، عادِلٌفیما یَأمُرُ عادِلٌ فیما یَنهى ، رَفیقٌ فیما یَأمُرُ ورَفیقٌ فیما یَنهى .
امام صادق علیهالسلام :
کسى باید امر به معروف و نهى از منکر کند که سه خصوصیت در او باشد :
(اوّل) به آنچه فرمان مىدهد ، خود عمل کند و آنچه را نهى مىکند ، خود نیز ترک گوید .
(دوم) در امر و نهى خود عدالت را رعایت کند .
(سوم) در امر و نهیش ، طریق ملایمت و نرمى پیش گیرد!
الخصال : 109 / 79 منتخب میزان الحکمة : 376
رسولُ اللّه صلى الله علیه و آله و سلّم :
مَن رَأى مِنکُم مُنکَرافَلْیُغَیِّرْهُ بِیَدِهِ ، فإن لَم یَستَطِعْ فبِلِسانِهِ ، فإن لَم یَستَطِعْ فبِقَلبهِ وذلکَ أضعَفُ الإیمانِ.
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله و سلّم :
هر یک از شما منکرى را دید ، باید با دست خود آن را تغییر دهد . اگر نتوانست ، با زبانش تغییر دهد
(و اعتراض کند) و باز اگر نتوانست ، در قلبش آن را انکار کند و این ضعیفترین مرحله ایمان است!
الترغیب والترهیب : 3 / 223 / 1 منتخب میزان الحکمة : 376
رسولُ اللّه صلى الله علیه و آله و سلّم :
ألا لا یَمنَعَنَّ أحَدَکُم هَیبَهُ النّاسِ أن یَقولَ الحَقَّ إذا رَآهُ أن یَذَّکَّرَ بِعِظَمِ اللّه ، لا یُقَرِّبُ مِن أجَلٍ ولا یُبعِدُ مِن رِزقٍ.
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله و سلّم :
هان ! مبادا هراس از مردم مانع از آن شود که فردى از شما حقّ را ببیند و نگوید .
(که حقّگویى) نه اجلى را نزدیک مىکند و نه رزق و روزیى را دور مىگرداند!
کنزالعمّال : 5570 منتخب میزان الحکمة : 376
عامل ارزش یافتن یک ملت از نظر قران : آل عمران -110
کنتم خیر امئ اخرجت للناس -شما بهترین امت و ملت هستید ،شما با ارزش ترین امتها و ملتها هستید .اما با یک شرط(تامرون بالمعروف و تنهون عن المنکر )میخواهی به خودت ارزش بدهی ؟میخواهی نزد پیغمبر خدا ارزش پیدا کنی ؟ با عمل کردن به این اصل در نزد خدا و پیغمبر ارزش پیدا کن .
اگر میخواهی در نزد ملل جهان ارزش پیدا کنی که هم بلوک شرق روی تو حساب کند و هم بلوک غرب فسرنوشت تورا او در اختیار نگیرد واوبرای تو تصمیم نگیرد ،امربه معروف و نهی از منکر داشته باش ،همبستگی و همدردی داشته باش ،اخوت و برادری اسلامی را زنده کن ،از بی خبری پرهیز کن ،از ضعف پرهیز کن ،از لاابالیگری پرهیز کن ،این برنامه های بی خبری و لاابالاگیری برای چیست ؟
برنامه ای بی خبری برای این است که آگاه نباشی ،ندانی و برنامه لاابالیگری برای این است که ضعیف باشی ،قدرت نداشته باشی .
منبع :ص139.امر به معروف و نهی از منکر .شهید مطهری
کتاب: پرسمان قرآنی امربه معروف ونهی از منکر —نویسنده :علی خراسانی .ص48
آیا امربه معروف و نهی از منکر دخالت در کاردیگران نیست؟
جنبه ای فردی ندارد ووظیفه ای اجتماعی است و درروابط انسان با دیگران معنا می یابد ،به گونه ای دخالت در امور دیگران به حساب می آید . از این رو ،عمل کردن به ایندو واجب ،به اجازه ولایت نیاز دارد و خداوند که برهمه موجودات ولایت دارد ،برای مومنان این ولایت و حق قانونی را قرار داده است که یکدیگر را امربه معروف ونهی از منکر کنند.سوره توبه آیه 71
از سوی دیگر هیچ جامعه ای ،آزادی مطلق انسان را نپذیرفته است و درهمه جوامع با وضع قوانین برای آزادی ،حدود ومرزهایی قرارمیدهند،زیرا در غیر اینصورت قوام و نظام زندگی اجتماعی ازهم می پاشدو جامعه گرفتار هرج ومرج میشود .
البته قوانین هرجامعه ای با جهان بینی وارزشهای حاکم بر آن متناسب است ودراسلام که کمال و کرامت انسان دربندگی خداوجلب رضایت حق است .
انسان با ایمان نمیتواند اسارت مومن دیگری را در غل و زنجیر های گناه و نافرمانی خدا ببیند واز کنار آن بی تفاوت عبور کند،به تعبیری میتوان گفت امربه معروف و نهی ازمنکر ،نه تنها آزادی را محدود نمیکند فبلکه آزادی و رهایی اش را از قید و بندهای شیطان ونفس امارهبه او هدیه میکند.
–پاک کردن محیط برای رشد فضائل
انسان موجودی است که باید انتخاب گر به دنیا بیایید ،انتخاب گر بزرگ شود ،انتخاب گر زندگی کند ،انتخاب گر به راه صلاح برود ،و تا لحظه مرگ هرگز زمینه انتخاب از دستش گرفته نشود .
انسان اسلام نه زیر ضربات تازیانه تبلیغات شهوت انگیز انتخاب گری اش را از دست میدهد و نه زیر ضربات کشنذه فقرو ضربات مهلک اقتصادی که : کاد الفقر ان یکون کفرا . او اسانی است در یک مدارجالب .انسانی است که اوای حق درست به گوشش میرسد .
انسانی است که در عین حال راه فاسد شدن به روی او صددرصد بسته نمیشود ،بلکه میتواند فاسد شود ،چون ارزش انسان در این است که بتواند فاسد شود ،ولی نشود -والا اگر نتواند فاسد بشود چه هنری است !
برای اینکه نوع مردم در معرض تازیانه های انتخاب گری بر جاده ستم ،فساد ،هوس وشهوت قرار نگیرد باید محیطی علنی اجتماع از اینگونه انحراف ها پاک باشد .
نطام اجتماعی اسلام محیط را برای رشد فضیلت ها پاک میکند ،اما راه فاسد شدن را بطور صددرصد برروی فرد نمیبندد.این است آن فرمول اجتماعی اسلام . (باید ها و نباید ها . ص171تا172.شهید بهشتی )
–آماده نمودن اجتماع برای پرورش استعدادها
از نظر شهید بهشتی یکی از اهدداف امر به معروف و نهی از منکر آماده کردن اجتماع برای پرورش استعدادها میباشد .
یکی از جنبه های بسیار مهم در وطیفه بزرگ و خطیر امربه معروف و نهی از منکر و دعوت زبانی و عملی به خیر این است که محیز اجتماعی را برای پرورش استعداد و آمادگی خیر در توده ها آماده میکند.
و به عکس ،جامعه ای که در او گناه وفساد و تباهی و ظلم وستم و عدوان رواج دارد ،چنین جامعه ای محیط مساعدی برای رشد نقطه های ضعف بشری و پژمردگی نقطه های قت و خیر بشری است .
چه در متن آیات و چه درمتن روایات و کلماات رسیده ،روی عالیترین و مترقی ترین فرمولهای انسان شناسی و جاامعه شناسی که امروز به صورت یک علم با معیاررهای علمی و قوانین عملی درآمده انگشت گذاشته است .
حساب امربه معروف و نهی از منکر ،حساب محیط سازی است . محیط سالم برای پرورش سالم وصحیح استعدادهای خیر نهفته در انسانها ،مساله بهداشت محیط اجتماعی است .
همنطور که بهداشت تن اهمیت دارد . چرا بشریت باید تنزل کند و بداشت جسم وتن اهمیت داشته باشد ولی بهداشت جان و روان و فکرو عقیده بی اهمیت باشد .؟؟؟؟؟
نسبت به آفت زدگی جامعه چه باید کرد؟
ایا میتوان بی تفاوت بود ؟ و سقوط ارزشها را تماشا کرد؟
یا اصلاح اجتماعی ضرورتی است که قابل انکار نیست . و باید همه افراد ،و رهبران دلسوز جامعه با تمام امکانات به اصلاح و بازسازی آن همت گمارند .
حضرت ابا عبدالله علیه السلام در نامه ای به بردارش محمدحنیفه مینویسد که :
همانا قیام کردم تا امور امت جدم را اصلاح کنم .
—هدایت انسان ها
شهید بهشتی امربه معروف و نهی از منکر را عامل هدایت انسانها ششمرده وو میفرماید :
(از رسالت پیغمبر قبل از آمدن او با این خصلت ها یاد میشود :پیامبری از جانب خدا مردم را به معروف و شایسته دعوت میکند ،از منکر باز میدارد . پاکیزه ها و خوب ها را حلال اعلام میکند ،پلیدها و بدها را حرام اعلام میکند ،بارهای سنگین بر دوش بشریت را از دوششان پایین مینهد ،غلها و زنجیرها و بندها را از او برمیددارد و نورو روشنی و روشنگری با خود می آورد .
خوب،اگر امروز در دنیا چنین پیغمبری با همین خصلت ها طهور کند ،کسانی که اورا با این مختصات میشناسند،اگر مزاج بیمار ،منحرف و تباه شده نداشته باشند ،خودبه خود به دنبال او میرند.
الَّذينَ يَتَّبِعُونَ الرَّسُولَ النَّبِيَّ الْأُمِّيَّ الَّذي يَجِدُونَهُ مَکْتُوباً عِنْدَهُمْ فِي التَّوْراةِ وَ الْإِنْجيلِ يَأْمُرُهُمْ بِالْمَعْرُوفِ وَ يَنْهاهُمْ عَنِ الْمُنْکَرِ وَ يُحِلُّ لَهُمُ الطَّيِّباتِ وَ يُحَرِّمُ عَلَيْهِمُ الْخَبائِثَ وَ يَضَعُ عَنْهُمْ إِصْرَهُمْ وَ الْأَغْلالَ الَّتي کانَتْ عَلَيْهِمْ فَالَّذينَ آمَنُوا بِهِ وَ عَزَّرُوهُ وَ نَصَرُوهُ وَ اتَّبَعُوا النُّورَ الَّذي أُنْزِلَ مَعَهُ أُولئِکَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ(اعراف-157)
همان کسان که آن رسول پیغمبر ناخوانده درس را که وصف وی را نزد خویش در تورات و انجیل نوشته می یابند پیروی کنند ، پیغمبری که به معروفشان وا می دارد و از منکر بازشان می دارد و چیزهای پاکیزه را حلالشان می کند و پلیدی ها را حرامشان می کند تکلیف گرانشان را با قیدهایی که بر آنها بوده است بر می دارد ، کسانی که بدو ایمان آورده و گرامیش داشته و یاریش کرده اند و نوری را که به وی نازل شده پیروی کرده اند آنها خودشان رستگارانند .
مردم خود به خود دنبال چنین پیامبری میروند و خودبه خود آنها رستگارند.(باید ها و نبایدها .ص120.شهید بهشتی .)
3-روش نمایشی
نشان دادن خوبیها در جامعه ای مسخ شده
نشان دادن نماز جماعت به انسانهای بی تفاوت و تارک الصلاه
نشان دادن سمبل حجاب به جامعه زنان بی حجاب
بر پا کردن نماز میان جنگ توسط امام حسین علیه السلام جای تامل دارد !!!
امام به آثار ارزشمند و چشمگیر امر به معروف نمایشی آگاه است .
1-روش گفتاری
با زبان ،دوست ودشمن ،حاکم و محکوم ،رعیت و حاکمان جور،همه را نصیحت میکرد و هشدارمیداد ،میترساند ،به خوبیها سفارش میفرمود ،و از زشتیها باز میداشت .
و در عمل نیز انواع برخوردهای رفتاری را به تجربه گذاشت ،و مراحل دقیق نظارت ملی را رعایت فرمود ،وحجت را بر همگان تمام کرد ،و در این راه از چیزی نتترسید و از قدرتی نهراسید که به حق در زیارت آن خون خدا می گوییم :
گواهی میدهم که تو ای حسین علیه السلام به معروف و خوبیها سفارش کردی و از زشتیها بازداشتی ،و خدا و رسولش را اطاعت کردی تا بشهادت رسیدی . (بحارالانوار .ج101.ص200)
امام با تمام روشها تبلیغ کرد و برای بیداری مردم و تشویق آنان به خوبیها ،و بازداشتن همگان از بدیها ،از تمام روشها استفاده کرد
و با روشهای گوناگون نطارت ملی با دشمنان برخورد نمود .
قرآن می فرماید : اگر مردم مناطق ایمان آورند و تقوا پیشه کنند(یکی از مصادیق تقوا ،امربه معروف و نهی از منکر است)به طور قطع ،از آسمان و زمین برکاتی خواهیم گشود.(اعراف.92)
امام باقر علیه السلام :
با امربه معروف و نهی از منکر ،کسب ها حلال و زمین ها آباد میشود.(تفسیرنمونه .ج3-ص38)
ودرجای دیگر میفرماید : مقدار باران در هرسال یکسان است ،ولی اگر مردم گنااه کردند،خداوند مسیر باران را تغییر می دهد . سپس ایشان برای هرگناهی آثاری را بیان فرمود.
اگر درجامعه زنا زیاد شود ،سکته و مرگ ناگهانی زیاد میشود .
حضرت ابراهیم علیه السلام همین که عموی خودرا بت پرست دید به او گفت :این مجسمه هایی که شما پایبند آنها شده اید چه معنا دارد؟
در این بیان بسیار کوتاه حضرت ابراهیم علیه السلام ،به چنداصل مهم در امر به معروف و نهی از منکر پی میبریم ، از جمله :
1- کسی که امربه معروف میکند،باید از رشد و کفایت خاصی برخوردار باشند .
2- درامرو ننهی شرط سنی وجودندارد.
3- امرونهی را از نزدیکان شروع کنید .
4- در امرونهی ،مردم را به کرامات و شخصیت خدشان متوجه سازید.
5-در نهی از منکر ،گاهی باید یک نفردربرابر گروهی قرار گیرد .
6-درامرونهی با سیوه ی سوال ،وجدان ها را بیدار کنید.
7- در امرونهی ،قاطعیت و صراحت داشته باشید .
منبع: کتاب برای تمام خانواده ها .جلداول. ص710
اهمیت اامر به معروف و نهی از منکر از دیدگاه قرآن و امامان معصوم علیه السلام .
كُنتُمْ خَيْرَ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ تَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَتَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنكَرِ وَتُؤْمِنُونَ بِاللّهِ وَلَوْ آمَنَ أَهْلُ الْكِتَابِ لَكَانَ خَيْرًا لَّهُم مِّنْهُمُ الْمُؤْمِنُونَ وَأَكْثَرُهُمُ الْفَاسِقُونَ ﴿۱۱۰﴾