بخشش کلیدآرامش
- بخشش
بخشش دریچه ای در ذهن فرد با ایمان ایجاد میکند برای داشتن آرامش بیشتر در سایه ای الطاف الهی .
سوره اسرا آیه 20 :
كُلاًّ نُّمِدُّ هَؤُلاء وَهَؤُلاء مِنْ عَطَاء رَبِّكَ وَمَا كَانَ عَطَاء رَبِّكَ مَحْظُورًا
هر دو [دسته] اينان و آنان را از عطاى پروردگارت مدد مىبخشيم و عطاى پروردگارت [از كسى] منع نشده است.
علامه طباطبایی در المیزان هَؤُلاء وَهَؤُلاء را دو گروهی بیان میکنند که یکی نعمت خدارا در طلب آخرت و دیگری در طلب دنیا مصرف میکنند و هردو را شامل عطای الهی معرفی میکند.
«اگر درمیابید که بخشیدن ،یعنی داشتن و بدست آوردن ،بزرگترین اصل حیات را دریافته اید ، وقتی نمی بخشید ،جهان نیز به شما نمی بخشد.»(پاندرا /175)
در اناتومی بخشش قرآن کریم امده است :
سوره شوری آیه 40 : وَجَزَاء سَيِّئَةٍ سَيِّئَةٌ مِّثْلُهَا فَمَنْ عَفَا وَأَصْلَحَ فَأَجْرُهُ عَلَى اللَّهِ إِنَّهُ لَا يُحِبُّ الظَّالِمِينَ- و جزاى بدى مانند آن بدى است پس هر كه درگذرد و نيكوكارى كند پاداش او بر [عهده] خداست به راستى او ستمگران را دوست نمىدارد
در اصول کافی ص361 آمده است پیامبر اکرم (ص) فرموده اند : آیا نمی خواهید شما را به بهترین اخلاق دنیا و آخرت راهنمایی کنم ؟ پیوند با کسی که از تو بریده و بخشش به کسی که تورا محروم کرده و گذشت از کسی که به تو ستم کرده است .
امام صادق علیه السلام نیز میفرمایند : برشما باد بر گذشت ،زیرا گذشت عزت بنده را زیاد میکند ،پس از هم بگذرید تا خدا به شما عزت دهد .
در جلد دوم اصول کافی صفحه 120 نیز از امام باقر ع و امام صادق ع آورده اند که : خداوند ، پاک و مهربان و نرم خو است و نرمی را دوست دارد و از جمله مهربانی او به بندگانش ،بیرون راندن کینه ها و مخالفت دلشان با هوس هاست .
این یک حقیقت محض است که نبخشیدن دیگران ظلم به خویشتن است .داشتن حس کنترل مهمترین حس انسان است که اگر این حس را از او بگیرند افسرده خواهد شد و نبخشیدن دیگران دادن کنترل احساس خود به دست دیگری است و قانون هستی اینست که عشق را باید نثار کسانی کنید که بیشترین دردسر را برای شما رقم زده اند .«بخشش واقعی فراموش کردن و بیرون ریختن تمامی کدورتهاست وقتی راه بخشش را برمیگزینیم ووقتی تغییر میکنیم ،دیگران نیز تغییر میکنند ،وقتی نگرش خودرا نسبت به دیگران عوض میکنیم آنها هم شروع به تغییر خواهند کرد ،گویی در همان لحظه ای که تصمیم به تغییر زاویه دید خود میگیریم ،دیگران هم به انتظارات تغییر یافته ما پاسخ مثبت میدهند .»(متیوس .51-52)
از سوی دیگر در سوره نساء آیه 149 خداوند از انسانها می خواهد ببخشند تا مورد بخشش قرارگیرند.
قسمتی از نامه 41 نهج البلاغه به امام حسن علیه السلام:
پسرم! تو را سفارش مى كنم به تقواى الهى، و ملازمت امرش، و آباد كردن دل به يادش، و چنگ زدن به ريسمانش ; و كدام رشته محكم تر از رشته بين تو و خداوند است اگر به آن چنـگ زنى؟!
دلت را با موعظه زنده كن، و با بى رغبتى به دنيا بميران، آن را با يقين قوى كن .
پسرم! خود را ميزان بين خود و ديگران قرار بده، بنابراين آنچه براى خود دوست دارى براى ديگران هم دوست بدار، و هرچه براى خود نمى خواهى براى ديگران هم مخواه، به كسى ستم مكن چنانكه دوست دارى به تو ستم نشود، و نيكى كن چنانكه علاقه دارى به تو نيكى شود، و آنچه را دوست ندارى درباره تو بگويند تو هم درباره ديگران مگوى. لذيذتر از آن نديدم. با كسى كه با تو خشونت كند نرم باش، كه به زودى نسبت به تو نرم شود با دشمنت نيكى كن كه نيكى شيرين ترين دو پيروزى (انتقام و گذشت) است. اگر خواستى از برادرت جدا شوى جايى براى او باقى گذار كه اگر روزى خواست برگردد دستاويز برگشت داشته باشد آن كه به تو گمان نيك برد گمانش را عملاً تحقق بخش پسرم! آگاه باش رزق دو نوع است: رزقى كه تو آن را مى جويى، و رزقى كه آن تو را مى جويد، اگر تو به او نرسى او به تو مى رسد.
یکی از علتهای نبخشیدن دیگران اینست که ما دیگران رامقصر میدانیم و این خیال باطل بسیار تسلی بخش است .گاهی اوقات نمی بخشیم زیرا می ترسیم فرد مقابل دوباره کار خود را تکرار کند .ما انتظارداریم دیگران همانطو که ما دوست داریم رفتار کنند .در حالیکه این تنفر آرامش ما را از بین میبرد .درحالیکه ما باید او را ببخشیم و فراموش کنیم .این افراد دردسر ساز مثل کسانی هستند که در یک درس نفرت انگیز به ما کمک کرده اند تا بیست بگیریم .انها ما را در تمرین بخشش و انسان سازی کمک کرده اند و ما باید سپاسگذارشان باشیم .
بخشیدن خود و دیگران یک امتیازمثبت در رسیدن به زندگی در زمان حال است .با سرزنش دیگران و خود به جایی نمی رسیم .فقط زمانی می توانیم در جهت اصلاح اوضاع قدم برداریم که دست از سرزنش دیگران برداریم .
مطمئنا ً همه ما اگر به ارزش وجودی و انسانی خویش پی ببریم به راحتی می بخشیم .بعضی از انسانها در بخشیدن خود نیز کوتاهی میکنند .قطعا هر انسانی کاستی هایی دارد و این یک واقعیت محض است .انسانی که میبخشد توانایی فعالیتهای تازه و پیشرفتهای بیشتر را برای خود مهیا میکند .
نفرت از کسی سبب بردگی ذهن میشود و هر روز باید سنگینی این بار نفرت را تحمل کنیم .جالب است که از کسی متنفریم ولی همه جا با خود او راداریم .بخشش تنها راه رهایی از حضور آن فرد است .
ما لایق آرامش هستیم پس به راحتی می بخشیم .بخشش سلامت قلب را بهمراه دارد .
در روزنامه دیلی میلی آورده است که متخصصان در یافته اند که اشخاصی که راحت می بخشند کمتر دچار فشار خون و تپش قلب میشوند .