دلیل 11
محدود دانستن حوزه امر به معروف و نهی از منکر
بعضی از ما فکر می کنیم که امر به معروف و نهی از .منکر فقط مختص موضوع حجاب است حال آنکه امر به معروف و نهی از منکر در تمام جنبه های زندگانی اعم از سیاسی، اعتقادی، اقتصادی، اداری و … از جمله مسائل اخلاقی باید جاری و ساری باشد.
اتفاقاً امر به معروف و نهی از منکر در عرصه های سیاسی بسیار مهم تر مسائل اجتماعی است. مخالف نظام جمهوری اسلامی آلوده به منکری است به مراتب خطر ناک تر از بی حجابی است.
امر و نهی در حوزه اعتقادی در مقابله با اعتقادات غلط مانند وهابیت، بهاییت، عرفان های کاذب و … از مسائل اخلاقی خیلی مهمتر است
«ان الله لایغفر من یشرک و یغفر مادون ذالک لمن یشاء»
در بسیاری از موارد ریشه مفاسد اخلاقی، مفاسد اقتصادی است و مال حرام است، که افراد را به طرف فساد می کشاند. بنا براین امر به معروف و نهی از منکر را در هیچ عرصه ای نمی شود تعطیل گذاشت و در همه عرصه های سیاسی، اقتصادی، اداری، اخلاقی و … باید از منکرات آن حوزه نهی کنیم و به معروفات آن امر نماییم.
محدود دانستن حوزه امر به معروف و نهی از منکر

امام خمینی(ره): ما امر به معروف و نهی از منکر را در دایره کوچکی قرار داده، و به مواردی که ضررش برای خود افرادی است که مرتکب می شوند، یا ترک می کنند، محصور ساخته ایم. در اذهان ما فرو رفته که «منکرات» فقط همین هایی است که هر روز می بنیم یا می شنویم. مثلاً اگر در اتوبوس نشسته ایم، موسیقی گرفتند، یا فلان قهوه خانه کار خلافی را مرتکب شد، یا در وسط بازار کسی روزه خورد، منکرات می باشند، و باید از آن نهی کرد. ولی به آن منکرات بزرگ توجهی نداریم. آن مردمی را که دارند حیثیت اسلام را می برند، حقوق ضعفا را پایمال می کنند و … باید نهی از منکر کرد. اگر اعتراض دسته جمعی به ظلمه که خلافی را مرتکب می شوند، یا جنایتی می کنند، بشود اگر چند هزار تلگراف از همه بلاد اسلامی به آنها بشود که این کار خلاف را انجام ندهید، یقیناً دست برمی دارند. وقتی که برخلاف حیثیت اسلام و مصالح مردم کاری انجام دادند، نطقی ایراد کردند، اگر از سراسر کشور، از تمام قرا و قصبات، از آنان استنکار شود، زود عقب نشینی می کنند. (مجموعه آثار شهید مطهری، ج17، ص281).
امام خامنه ای: اگر ما امر به معروف را در یک داریره محدود، آن هم به وسیله افراد معلومی، زندانی کنیم، دشمن هم در تبلیغات خودش بنا می کند به سمپاشی کردن، که در ایران بناست از این به بعد، نسبت به زن های بد حجاب، اینطور عمل شود. این واجب به این عظمت را، که قوام همه چیز به آن است، بیاورند در دایره محدود، در دایره خیابان های تهران؛ آن هم نسبت به چند نفر زنی که وضع حجابشان مثلاً درست نیست. این است معنای امر به معروف؟! این است معنای حضور نیروهای مؤمن در صحنه های گوناگون جامعه؟! قضیه بالاتر از این حرف هاست.(بیانات در دیدار جمعی از روحانیون، 71/5/7)
شهید مطهری: و چون فکر امر به معروف و نهی از منکر در میان مردم محدود شده و مردم از جنبه امر به معروف و نهی از منکر توجهی به اصلاحات امور زندگی اجتماعی خود ندارند، نتیجه این شده که اگر احیاناً شهرداردی مثلاً یک قدم اصلاحی درمورد ارزاق و خواربار بخواهد بردارد و یا یک قدم در مورد نظافت شهر بخواهد بردارد، بخواهند جلوی گرانفروشی را بگیرند و یا اینکه بخواهند مقررات خوبی برای عبور و مرور اتومبیل ها معین کنند، مردم احساس نمی کنند که پای ک امر مذهبی در میان است. زیرا حس نمی کنند که این هم از جنبه دینی یک وظیفه است؛ و حال آنکه به قول صاحب جواهر: به هر وسیله و هر طریق هست باید کاری کرد که معروف تقویت و منکر ریشه کن شود. علت اینکه مردم فعلاً در این کارها کوتاهی می کنند، این است که این امور را از دایره معروف و منکر خارج کرده اند. (مجموعه آثار استاد مطهری، ج20، ص198)

دلیل 12
شکسته نفسی
ما خودمان گنهکاریم؛ ما را چه کار که به دیگران امر به معروف و نهی از منکر کنیم.
از نظر تکلیف شرعی امر به معروف و نهی از منکر بر هر فردی واجب است و از کسی که خودش هم عامل به معروف و پرهیز کننده از منکر نیست، این تکلیف ساقط نمی شود.
امام خمینی(ره): شرایط وجوب امر به معروف و نهی از منکر:
امر و نهی کننده شرط نیست عادل باشد و یا به آنچه امر می کند خود عمل کند و آنچه را نهی می نماید، ترک کند و اگر خودش تارک واجب باشد، بر او واجب است که با اجتماع شرایط (دیگری را) به همان واجب امر نماید، کما اینکه واجب است به آن عمل نماید. (تحریر الوسیله، مسئله 20).
البته کسی که خود مرتکب منکر یا تارک معروف است اگر جلوی چشم کسی این کارها را انجام دهد ممکن است امر و نهی اش بی تأثیر باشد و از این لحاظ بر او واجب نباشد چرا که تأثیری ندارد. ولی اگر اینطور نباشد قطعاً باید به واجب خود عمل کند و حق ندارد امر و نهی را به بهانه اینکه خودش گنهکار است ترک کند. بنا براین هرچند بهتر آن است آمر به معروف و ناهی از منکر عامل باشد اما گنهکار بودن فرد او را از عمل به این تکلیف الهی آزاد نمی کند

دلیل 13
وسواس و شائبه ریا
یکی از وسوسه های شیطان برای ممانعت از افعال خیر مؤمنان ایجاد شائبه ریا است.
آیا می توان امر به معروف و نهی از منکر را به بهانه خطر ریا ترک کرد؟
پاسخ این سؤال را در توضیح المسائل امام خمینی(ره) می توان یافت. مسئله 2790:
در امر به معروف و نهی از منکر قصد قربت معتبر نیست بلکه مقصود اقامه واجب و جلوگیری از حرام است..

در امر نهی کردن قصد قربت و اخلاص معتبر نیست بلکه اینها دو واجب توصلی می باشند برای ریشه کن کردن فساد و بر پا داشتن واجبات البته اگر قصد قربت داشته باشد در مقابل امر به معروف و نهی از منکر مأجور می باشد(تحریر الوسیله، مسأله 13)
حتی در واجباتی مثل نماز و روزه ماه مبارک رمضان که باید قربه الی الله باشد نمی توانیم واجب الهی را به بهانه اینکه ممکن است ریا شود ترک کنیم. چه رسد به امر به معروف و نهی از منکر که شرعاً نیت ندارد.

دلیل 14
به گردن دیگران می اندازیم
امر به معروف و نهی از منکر شرعاً واجب کفایی است یعنی اگر کسی نسبت به آن قیام کند، از گردن دیگران ساقط است اما در اینجا نکاتی هست:
1- وقتی گفته شده واجب کفایی است پس اولین مکلفی که با آن مواجه می شود باید اقدام کند نمی تواند به عهده دیگری بگذارد، اگر کسی که اولین نفر است انجام نداد، دیگری که مواجه می شود باید جبران کند.
2- در جاهایی که فرد اولی امر یا نهی کرده است ولی تأثیری نگذاشته، بر دیگری که مواجه می شود هم در صورت وجود شرایط واجب است امر و نهی نماید و اگر جمع شدن عده ای هم لازم باشد، که دسته جمعی امر و نهی کنند تا اثر کند، این اجتماع هم واجب است

دلیل 15
بهانه های شرعی می آوریم
از شرایط امر به معروف و نهی از منکر احتمال تأثیر است؛ بعضی از ما به دلیل آنکه امر یا نهی تأثیر ندارد این وظیفه را ترک می کنیم.
حال آنکه شرط تأثیر لازم نیست قطعی و صد در صدی هم باشد. بلکه صرفاً اگر احتمال تأثیر ولو احتمال ضعیف داده شود باید امر و نهی انجام شود.
امام خمینی(ره): با گمان به عدم تأثیر ولو اینکه ظن قوی باشد وجوب (امر و نهی) ساقط نمی شود. (تحریر الوسیله)
اگر بداند یا احتمال بدهد که امر و نهی او در صورت تکرار شدن تأثیر میگذارد، تکرار کردن آن واجب است. (تحریر الوسیله)
اگر شخصی مرتکب دو حرام شود یا دو واجب را ترک کند و بداند که امر کردن نسبت به هر دو با هم مؤثر نیست ولی نسبت به یکی از آنها عیناً احتمال تأثیر را می دهد، نسبت به همان واجب است. (تحریر الوسیله)
اگر بداند که انکارش نسبت به مطلبی در حال حاضر بی تأثیر است و لکن می داند یا احتمال می دهد که (همین) امر فعلی نسبت به آینده اثردارد (امر کردن) واجب است. (تحریر الوسیله)
اگر بداند یا احتمال دهد که نهی کردن در کم کردن معصیت مؤثر است نه در ریشه کن کردن آن، واجب است. (تحریر الوسیله)
در بعضی موارد اساساً احتمال تأثیر نافذ نیست و حتی اگر احتمال تأثیر داده نشود امر و نهی واجب نیست. مثل آنکه بدعتی در اسلام واقع شود یا سکوت مسلمانان موجب جری شدن ستمکاران در بقیه محرمات و بدعت های جدید شود یا در جاییکه سکوت علمای دین باعث سوء ظن به ایشان شود؛ بر آنان واجب است نهی از منکر ولو اینکه در رفع ظلم اثر نکند (تحریر الوسیله)