دیدگاه کانت
برای روشن شدن دیدگاه کانت، ابتدا معنای نیت و اراده‌ي خیر بررسی مي‌شود؛ و در پایان معنای تکلیف و رابطه­ی آن با نیت، قوانین و اصول اخلاقی را بيان مي‌نماييم.
نیت
«نیت فعل اخلاقی» در نظریه­ی کانت جایگاهي ویژه‌ دارد. می‌توان گفت کانت از جمله معدود صاحبان مکاتب اخلاقی است که به لایه‌ا­ی دیگر از فعل اخلاقی پرداخته؛ و آن «نیت فعل اخلاقی» است.
از نظر کانت نیت نقشی بنیادین در مطابقت فعل با فعل اخلاقی و توصیف آن به اخلاقی بودن دارد و هیچ فعلی را به صرف این‌که آن فعل در شمار افعال اخلاقی قرار می­گیرد نمی­توان اخلاقی دانست، بلکه شرط اصلی و مطلب مهم، نیت است. او معتقد است کاری دارای ارزش اخلاقی است که علاوه بر ظاهر اخلاقی، از جهت نیت هم شرایطي خاص داشته و به این صورت باشد که فقط به نیت ادای تکلیف عقلانی و قانون وجدان انجام شود.
اگر کاری مطابق با وظیفه باشد، ولی فاعل آن نیتی غیر از ادای تکلیف داشته باشد، از حیطه­ی کار اخلاقی خارج شده و فاقد ارزش اخلاقی است.
از دیدگاه این مکتب هیچ‌گونه نیتی غیر از نیت ادای تکلیف برای فعل اخلاقی قابل قبول نیست و انگیزه‌های دیگر هرچه باشد ­- عواطف انسانی، خدمات اجتماعی، رسيدن به پاداش، ترس از مجازات و حتی بهره‌مندی از کمال - مانع می‌شود که کار وجهه­ی اخلاقی داشته باشد.کانت در خصوص این‌که پاداش و مجازات نباید انگیزه­ی کار اخلاقی باشد چنین می‌گوید:

صفحات: 1· 2