چرا مذهب ما را جعفرى و امام صادق(ع) را رئيس مذهب جعفرى نام نهادند؟
چرا مذهب ما را جعفرى و امام صادق(ع) را رئيس مذهب جعفرى نام نهادند؟
شيعه در لغت به معنى: پيروى كردن از ديگرى و محبت ورزيدن به او (لسان العرب، كلمه شيع) و در اصطلاح به كسانى گفته مى شود كه به امامت و خلافت بلا فصل على عليه السلام معتقدند و بر اين عقيده اند كه امامت او از طريق نص جلى و خفى ثابت شده و امامت حق او و فرزندان اوست. (اوائل المقال، ص/ 42 الملل و النحل، ج 1، ص 146) و از طريق شيعه و سنى رواياتى نقل شده است كه اولين بار لفظ شيعه توسط پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله و سلم در مورد عده اى از صحابه به كار گرفته شده است. چنانكه سيوطى از جابربن عبد الله انصارى و ابن عباس و على عليه السلام روايت كرده كه پيامبر صل الله عليه و آله و سلم در تفسير آيه «ان الذين امنوا و عملوا الصالحات اولئك هم خير البريه». (سوره بينه، آيه 7) اشاره به على عليه السلام كرد و فرمود: او و شيعيانش روز قيامت رستگار خواهند بود. (الدر المنثور، ج 8، ص 589، چاپ دار الفكر/ تفسير طبرى، جزء آخر «تفسير سوره بيّنه»)
علت اينكه به شيعه امامى شيعه جعفرى مى گويند، در حال كه ما علوى، حسنى، حسينى و به همه اينها منتسب هستيم اين است كه حضرت عليه السلام در عصرى قرار گرفتند كه مكاتب اربعه فقهى اهل سنت كه در حال هستى بودند شاخص گرديدند و ديگران بطور مستقيم و غير مستقم در سر درس حضرت عليه السلام حاضر شده و استفاده مى كردند. در حوزه علمى امام ششم عليه السلام، چهار هزار نفر محدث و دانشمند شركت مى كردند كه عده اى از بزرگان و رجال علمى اهل سنت مانند: ابو حنيفه، قاضى سكونى، قاضى ابوالبخترى و… افتخار شاگردى آن حضرت را پيدا كردند.
آن حضرت تا اواخر زمان امامت خود از فرصت استفاده نمود به نشر تعاليم دينى پرداخت و شخصيت هاى علمى بسيارى در فنون مختلف عقلى و نقلى مانند زراره، محمد بن مسلم، هشام بن حكم، جابر بن حيان و… پرورش داد.
موفقيت علمى امام عليه السلام، احاطه و تسلط ايشان و برتريشان در احاديث و مباحث فقهى باعث احساس نياز همگان به علم و فكر او بود و اين موارد بالا باعث شد كه امام عليه السلام بتواند با توجه به امكانات زمانى و خصوصيات علمى خود، مكتب اصيل فقهى را پى ريزى كند.
بوستانى كه از انديشه و دستاورد امام جعفر صادق عليه السلام به ثمر نشست بهره هاى وافر به دنياى تشيع و هم به بشريت امروز هديه داد.
لذا مذهب شيعه را جعفرى مى خوانند چرا كه عمده مسائل فقه اماميه از امام جعفر صادق رسيده است و برنامه ها و تلاش آن امام همام عليه السلام بود كه با ارائى خطوط فكرى به شاگردان خويش اسلام راستين را شناساند.
بطور دقيق تر مى توان امور ذيل را منشأ اين نامگذارى دانست:
1- مجال و زمينه مناسبى كه سبب شد مجموعه عظيمى از معارف و تعاليم و احكام دينى در حوزه علمى امام صادق عليه السلام تبيين شود.
2- چهره شاخص و سرشناس و شناخته شده حضرت عليه السلام در ميان تمام فرق و گروه هاى مسلمان.
3- با توجه به اين كه برخى از ائمه چهارگانه، شاگرد امام صادق عليه السلام و برخى شاگرد شاگردان آن حضرت عليه السلام بوده اند، پيروى شيعه از فقه و مذهب اهل بيت با نام جعفرى نامى شناخته شده و معتبر، نزد پيروان مذاهب اربعه بوده است.
4- علاوه بر اين كه، عنوان «مذهب جعفرى»، شيعيان پيرو مكتب فقهى اهل بيت را از شيعه زيديه كه از فقه اهل بيت پيروى نمى كنند جدا مى سازد. (براى آشنايى بيشتر رجوع كنيد به كتاب، حيات فكرى و سياسى امامان شيعه، نوشته رسول جعفريان.)